Pochodzenie nazwy:
W 1277 roku, po założeniu nowego miasta na prawie lubeckim bliżej morza, odnotowano nazwę „Antiqua ciuitate Colbergensi” i „Colberg”. W 1336 roku pojawiła się nazwa „Antiqua Colbergh”, a w 1465 roku „Altstadt Colberg”. Współczesna dzielnica Budzistowa o nazwie Stare Miasto nawiązuje do tych historycznych nazw.
Kalendarium wydarzeń:
- VII w. – początek kołobrzeskiego osadnictwa; powstanie drewniano-ziemnego grodu.
- 1000 r. – utworzenie biskupstwa w Kołobrzegu.
- 1013 r. – wygnanie biskupa Reinberna.
- 1107 r. – zdobycie Kołobrzegu przez Bolesława Krzywoustego.
- 1122 r. – budowa kościoła św. Jana Chrzciciela.
- 1255 r. – upadek osadnictwa słowiańskiego w grodzie.
- 1956 r. – rozpoczęcie wykopalisk archeologicznych pod kierunkiem prof. Leciejewicza.
- 1975 r. – budowa Zajazdu Kaszteńskiego.
- 06.05.2010 – otwarcie boiska Orlik 2012.
O miejscu:
Budzistowo było miejscem, gdzie znajdował się dawny gród kołobrzeski. Ślady osadnictwa słowiańskiego są widoczne w ukształtowaniu terenu, a zakole rzeki Parsęty stanowiło naturalną obronę grodu. W latach 50. XX wieku prof. Lech Leciejewicz prowadził tu wykopaliska archeologiczne. Jego następca, prof. Marian Rębkowski, w 2000 roku potwierdził, że pierwsze ślady osadnictwa w tym miejscu pochodzą z VII wieku.
Zabytki:
W Budzistowie można znaleźć wiele zabytków związanych z wczesnośredniowiecznym osadnictwem kołobrzeskim. Wszystkie te artefakty można podziwiać w kołobrzeskim muzeum. W tym miejscu miały miejsce ważne wydarzenia związane z historią Kołobrzegu, aż do momentu lokacji miasta w 1255 roku.
Kościół Reinberna:
Budzistowo jest miejscem, gdzie prawdopodobnie znajdował się pierwszy kościół pierwszego kołobrzeskiego biskupa Reinberna. Była to budowla z kamienia, która mogła pomieścić od 2000 do 4000 mieszkańców. Jednak po 1013 roku, kiedy Pomorze Zachodnie odłączyło się od Polski, kościół został opuszczony.
Kościół Jana Chrzciciela:
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1222 roku jest jednym z najstarszych obiektów ceglanej architektury sakralnej na Pomorzu Środkowym. Został ufundowany przez księżną Mirosławę i przekazany benedyktynom z Mogilna.
Ludzie związani z Budzistowem:
- Prof. Lech Leciejewicz (1931–2011) – archeolog odkrywający wczesnośredniowieczny gród.
- Prof. Marian Rębkowski – archeolog, który potwierdził istnienie wczesnośredniowiecznej osady z VII wieku.
- Jan Rymaszewski – dyrektor PGR Budzistowo.
- Andrzej Michalski – właściciel stadniny koni z ośrodkiem hipoterapii.
- Włodzimierz Hesse (1932–2010) – były dyrektor PGR, działacz Solidarności, sołtys Budzistowa.
